به نقل از «ایران آنلاین»

گوارا مثل دریاچه آزاد

تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۴۳۰۹۳

روزنامه ایران: هرچند این داستان یک هفته پیش است و حالا با افتتاح تصفیه‌خانه سنندج و انتقال آب سد آزاد، اوضاع کاملاً فرق کرده اما تا همین هفته گذشته که در این شهر بودم، طعم و بوی آب برایم قابل تحمل نبود و مجبور بودم یکسره آب معدنی بخرم.
تا پیش از افتتاح خط انتقال آب سد آزاد به سنندج، آب شرب این شهر از سد قشلاق در 15 کیلومتری جاده دیواندره تأمین می‌شد که طی سال‌های اخیر دچار افت شدید کمی و کیفی شده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سد قشلاق در سال 1358 روی رودخانه قشلاق و کوه‌های منطقه ساتله و تیرگران ساخته شد. این سد ۱۱ کیلومتر درازا و وسعتی معادل ۹۳۴ هکتار دارد و حجم سرریز آن حدود 120 میلیون مترمکعب برابر با نصف حجم سد کرج است. اما همین مقدار نیز بر اثر خشکسالی‌های مدام و کاهش دبی رود قشلاق به حدود 40 میلیون مترمکعب رسیده بود که قابل مقایسه با آبی است که هر بار از سد زاینده‌‌رود برای آبیاری باغات خمینی‌شهر و نجف‌آباد اصفهان رهاسازی می‌شود. گنجایش سد زاینده‌رود 1.5 میلیارد مترمکعب است که البته همین سد هم با مشکلات عدیده‌‌ای روبه‌رو است.
کاهش کمی آب قشلاق تنها مشکل این سد نیست؛ سد قشلاق طی سال‌های اخیر تغذیه‌گرا شده و همچون عنصری طبیعی، با فضای سبز دور و بر خود رابطه زنده‌ای برقرار کرده است؛ رشد بیش از حد جلبک و گیاهانی که از این سد تغذیه می‌کنند، طعم آب را تغییر داده و آن را تلخ و لب شور کرده است. رهاسازی و جذب فاضلاب روستای سراب قامیش نیز از جمله عوامل اصلی تغذیه‌گرا شدن این سد است که به رشد جلبک و گیاهان درون و اطراف مخزن کمک می‌کند. همچنین مواد شوینده موجود در فاضلاب درست مثل کود شیمیایی عمل کرده و رابطه محکم‌تری بین سد و پوشش مضر گیاهی آن به وجود می‌آورد. از این گذشته با جابه‌جایی فصول سال، لایه‌بندی سد نیز جابه‌جا شده و تلخی و طعم بد آب بیشتر می‌شود.
اگر یکی دو دهه قبل، از سنندج به این سد رفته باشید، حتماً روستای سراب قامیش را در سمت چپ جاده دیده‌اید. اما دیگر این تصویر را در ذهن خود پاک کنید چراکه این روستا عملاً به شهر بزرگی در کرانه سد تبدیل شده که با فروش و تغییر کاربری زمین‌های اطراف، ویلاهای زیادی در آن ساخته شده و به ناچار امکانات شهری زیادی هم جذب کرده است. حالا این شهر جدید هم آب می‌خواهد هم جایی برای رهاسازی فاضلاب. بقیه داستان را هم که می‌دانید. حالا فکر کنید یک شهر بزرگ مثل سنندج آب شرب خود را تنها و تنها از همین مخزن تأمین کند که از نظر قوانین پدافند غیرعامل نیز خطرناک است.
با این توصیف دولت می‌بایست به دنبال منبع مطمئن‌تری برای تأمین آب شرب شهری سنندج می‌بود که خیلی زود خط انتقال آب از سد آزاد در دستور کار قرار گرفت. این سد در 40 کیلومتری جاده سنندج به مریوان روی رودخانه کوماسی، یکی از سرشاخه‌های رودخانه مرزی سیروان ساخته شده است که از سمت کردستان ایران به طرف کردستان عراق جریان دارد. کارشناسان می‌گویند وجود این سد باعث شده حقابه زیست محیطی پایین دست نیز به دبی ثابتی برسد که علاوه بر کنترل آب، برای کشاورزان آن سوی مرز نیز منفعت زیادی دارد.
سد آزاد با 115 متر ارتفاع، 300 میلیون مترمکعب گنجایش دارد و کاربری اصلی آن انتقال آب از غرب استان کردستان به شرق این استان است. یکی از خطوط انتقال، ابتدا آب این سد را به مخزن سد قشلاق می‌رساند تا به کمیت و کیفیت آن کمک کند، سپس به سمت سد قوچم دهگلان حرکت می‌کند که علاوه بر تأمین آب شرب قروه و دهگلان به کشاورزی و صنعت در دشت‌های هموار شرق استان نیز کمک کند. اما وقتی کیفیت آب سنندج بشدت افت کرد، آب سد آزاد به صورت مستقیم و از طریق لوله راهی تصفیه‌خانه جدید سنندج شد تا هم با تغییر منبع تأمین آب و هم افتتاح تصفیه‌خانه، آب شرب این شهر از ریشه تغییر کند. حالا سنندج دو خط تأمین آب شرب دارد که با قوانین پدافند غیرعامل نیز همخوان است. اما تصفیه‌خانه سنندج تنها یک تصفیه‌خانه معمولی نیست بلکه مدرن‌ترین تصفیه‌خانه ایران است که به دست مهندسان ایرانی و بر اساس آخرین فناوری روز ساخته شده است.
خط دوم نیز با طی 88 کیلومتر از طریق لوله و تونل، آب گوارای سد آزاد را به سد قوچم دهگلان می‌رساند که ورودی آن خشک شده و چشم به آب‌های جمع‌آوری شده در غرب استان دارد. علاوه بر تأمین آب شرب شهری دهگلان و قروه، حدود 8 تا 10 میلیون مترمکعب از آورده این سد نیز به بخش صنعت یا دقیق‌تر بگویم فولاد قروه اختصاص خواهد یافت که البته حرف و حدیث‌های زیادی در مورد آن وجود دارد. مهم‌ترین مشکل صنعت فولاد قروه این است که نه معدن فولادی دارد و نه آبی برای راه‌اندازی این کارخانه. در این پروژه قرار است سنگ آهن از معادن غنی بیجار و آب از سد آزاد سنندج به قروه برسد تا بلکه بتوان در این شهر فولاد تولید کرد. اگر این اتفاق بیفتد روزانه باید هزار کامیون سنگ آهن از فاصله 200 کیلومتری معادن بیجار به سمت قروه حرکت کند که همین موضوع مشکلات عدیده‌ای را به وجود خواهد آورد. این درحالی است که بیجار هم از ذخایر آبی مطمئن‌تری برخوردار است و هم زیرساخت‌های لازم برای استخراج و تولید را  دارد.
حجت‌الله محقق، معاون اجرایی سد آزاد درباره زیرشاخه‌های پروژه سد آزاد به کاشت و آبیاری 4 هزار و 300 هکتار باغ در روستاهای اطراف این سد اشاره می‌کند و می‌گوید: «تا امروز هزار هکتار غرس نهال شده است. توسعه باغی می‌تواند اقتصاد منطقه را متحول کند بویژه اینکه روستاهای این بخش جزو محروم‌ترین مناطق کردستان است.»
چند روز پیش یعنی دهم آذرماه خط انتقال 27 کیلومتری آب سد آزاد به سنندج و همین طور تصفیه‌خانه این شهر توسط رئیس جمهور افتتاح شد. ارتفاع پمپاژ این شبکه آبرسانی 480 متر است که با بهره‌برداری از آن، امکان انتقال 57 میلیون متر‌مکعب آب به تصفیه‌خانه سنندج برای جمعیت 700 هزار نفری، در افق 1425 مهیا شده است. رنگ و طعم آب تغییر کرده و بلافاصله پس از افتتاح 70 درصد جمعیت سنندج در مناطق مرکزی شهر از این منبع جدید آبی بهره‌مند شده‌اند. به گفته مسئولان شرکت آب و فاضلاب کردستان، سایر محلات و مناطق شهری نیز طی چند روز آینده زیر پوشش این طرح قرار گرفته و 100 درصد جمعیت سنندج از آب شرب و بهداشتی سد آزاد بهره‌مند خواهند شد.
ماموستا فایق رستمی امام جمعه سنندج نیز در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته با اشاره به این طرح مهم و حیاتی گفت: «مشکل کیفیت و طعم نامطلوب آب شرب این شهر برطرف شده است و آن طور که مسئولان و کارشناسان می‌گویند، درحال حاضر آب شرب سنندج از لحاظ کیفیت، تفاوتی با آب معدنی ندارد. بنابراین دغدغه چندین ساله شهروندان سنندجی برطرف شده است.»
قاعدتاً لیاقت شهروندان سنندجی بسیار بالاتر از اینهاست و من نیز خوشحالم که در سفر بعدی به این شهر برای نوشیدن آب و دم کردن چایی نیازی به خریدن آب معدنی نخواهم داشت.

انتهای پیام/

mdi-penمحمد مطلقدبیر گروه گزارش

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: میلیون مترمکعب تأمین آب شرب تصفیه خانه سد آزاد آب سد آزاد انتقال آب ساخته شد سد قشلاق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۴۳۰۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روزی به نام سنه / از قدمت شهر سنندج چه می‌دانید؟

سنندج که در میان کُردها سنه نام دارد، هر سال در ششم اردیبهشت سالروز تاسیس خود را جشن می‌گیرد و امسال این شهر به سیصدوهشتادوهفتمین سالروز ایجاد خود به شکل امروزی رسیده است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از کردستان، مردم کردستان و خود سنندجی‌ها به شهر سنندج «سنه» می‌گویند و با القابی همچون سنه باوان (خانه پدری) و سنه نازار (بسیار عزیز) نامش را می‌برند، سنه هر سال در ششم اردیبهشت زاده می‌شود و تولدش را جشن می‌گیرند.

سنندج که مرکزیت استان کردستان را دارد به شهر هزار تپه، شهر مسجد و مناره، پایتخت دف جهان، پایتخت نوروز، شهر خلاق موسیقی یونسکو، پایتخت کتاب ایران و عناوین و القاب دیگری نیز خوانده می‌شود که همه اینها گواه فرهنگ و هنر و شاخصه‌های منحصربه‌فرد این شهر است.

سنه از لحاظ جغرافیایی در دامنه کوه آبیدر قرار دارد، کوهی که اصلی‌ترین تفرجگاه مردم شهر سنندج و گردشگران این شهر محسوب می‌شود و بر فراز آن می‌توان زیباترین چشم‌انداز را از شهر سنندج به تماشا نشست.

در گذر از محله‌ها و خیابان‌های قدیمی آن، هنوز می‌توان رنگ و روی آثار تاریخی و خانه‌های قدیمی را مشاهده کرد، مردمش با یکدیگر با زبان کُردی اردلانی صحبت می‌کنند و تا حدود زیادی زبان مادری خود را حفظ کرده‌اند.

پوشش مردم سنندج اگرچه که تحت تأثیر گذر زمان به شکل رسمی‌تری درآمده است اما هنوز لباس کردی هم مردانه و هم زنانه آن بسیار در میان مردمش پرطرفدار است و بیشترین قسمت بازار تاریخی این شهر نیز به فروش پارچه‌های متنوع لباس کُردی اختصاص دارد.

آب و هوای شهر سنندج کوهستانی و تا حدودی معتدل است که هر چهار فصل را می‌توان در آن تجربه کرد اگرچه که شهر سنندج در فصل بهار و پاییز زیبایی‌های آن دوصد چندان می‌شود.

برای اینکه بیشتر با شهر سنندج، به ویژه پیدایش و قدمت آن آشنا شوید، گفت‌وگوی ما با یکی از پژوهشگران تاریخ استان کردستان را در ادامه بخوانید.

تأسیس شهر سنندج در سال ۱۰۱۶ هجری شمسی

جمال احمدی آئین، پژوهشگر و نویسنده کردستانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در کردستان اظهار می‌کند: قدمت شهر سنندج دارای دو تاریخ است، یک تاریخ بسیار دور که تنها شواهد و قرائنی محدود برای آن موجود است و تاریخ مدون و موثقی به صورت امروزی ندارد، اما تاریخ دوم از سال ۱۰۴۶ هجری قمری (۱۰۱۶ شمسی) شکل گرفته که تا امروز به صورت واضح و روشن وجود دارد.

وی می‌افزاید: در تاریخ دور بر اساس شواهد و قرائنی که با توجه به حفاری‌هایی که در چندین نقطه از شهر سنندج به صورت اتفاقی صورت گرفته، مشخص می‌شود که شهری در دوره‌های پیشین وجود داشته است و مورد مهم‌تر در اسنادی همچون آثار تاریخ نویس‌های ۲۰۰ سال بعد از اسلام بوده که جغرافیای مناطق اسلامی را نوشته‌اند و در آن به شهری به نام «سَهانه» اشاره کرده‌اند که ترجمه آن در زبان کُردی، صد کانی یا همان صد چشمه می‌شود.

این پژوهشگر ادامه می‌دهد: مینورسکی (خاورشناس و ایران شناس روسی) معتقد است که سنندج (سنه) همان سَهانه است. برخی هم معتقدند که شهر سنندج از سانان یا سَئِنه گرفته شده است، اما سهانه چون جغرافی نویسان بعد از اسلام هم به آن اشاره کرده‌اند به نظر درست‌تر است.

احمدی آئین خاطرنشان می‌کند: شهری وجود داشته به اسم صد کانی در دوران هارون الرشید که به طور ویژه به آن اشاره شده است و قرینه‌ای دیگر درباره‌ی قدیمی بودن سنندج می‌توان به کلمه آبیدر اشاره کرد که به عنوان هوشیدر در اوستا آمده و دکتر عمادالدین دولت شاهی در کتاب کوه‌های غرب ایران در اوستا به آن اشاره کرده است که هوشیدر یا اوشیدر به کوه آبیدر اشاره دارد که وحی یا الهام دوم زرتشت در آنجا به او نازل شده است.

وی اضافه می‌کند: کوه آبیدر کوه برجسته‌ای نبوده و از نظر ارتفاع نیز بسیار شاخص نیست، اما کوه‌ها به خاطر شهری که در کنار آن هستند مهم و مشهور می‌شوند مثل کوه نور در مکه، کوه نه‌کروز در سقز، کوه آربابا در بانه و آبیدر هم به خاطر اینکه در کنار شهر بزرگی در آن زمان قرار داشته که در اوستا به آن اشاره شده و زرتشت وحی دومش در آنجا نازل شده، مهم بوده است. البته ناگفته نماند که در حال حاضر هم مردم شهر سنندج به نوک قله آبیدر سنگ قرآن می‌گویند که شاید به این مسئله مربوط باشد.

کشف قبرستان میترایی‌ها، دلیلی بر قدمت بالای شهر سنندج

این پژوهشگر سنندجی تصریح می‌کند: منبع دوم ما قبرستان میترایی‌ها است که در شهرک زاگرس سنندج واقع در دامنه کوه آبیدر کشف شد و چون شیوه دفن آنها میترایی بوده، این هم دلیلی دیگر مبنی بر قدمت بالای شهر سنندج است. همچنین آثاری هم که در قلعه‌ی حسن آباد سنندج به دست آمده که به عنوان یک اردوگاه نظامی بوده و معمولاً این قلعه‌ها در کنار شهرهای بزرگی وجود داشته‌اند، دلیلی دیگر بر قدمت بالای این شهر است.

احمدی آئین، دلیل تخریب شدن شهر سنندج قدیمی را دو مسئله می‌داند و می‌گوید: مسئله اول شاید زلزله‌ای بوده که در شهر سنندج اتفاق افتاده باشد و باعث از بین رفتن آثار این شهر شده است چون سنندج بر روی نوار قرمز زلزله قرار دارد.

وی می‌افزاید: دلیل دوم هم شاید جنگ‌های سجلوقی‌ها و مغول‌ها بوده است، چون در زمان سلجوقی‌ها جنگ‌های بسیاری در میان سران سلجوقی به دلیل ارث و قدرت در این مناطق رخ داده است که باعث نابودی شهر شده و همچنین ورود مغول‌ها هم باعث شد بسیاری از مردم، شهرها را ترک کنند و به ارتفاعات پناه ببرند و به‌خاطر وجود مغول‌ها جرأت برگشت به شهر را نداشتند. بعد از حمله مغول و استقرار صفوی‌ها و ایجاد یک آرامش نسبی، کم کم شهرها رونق گرفت.

این پژوهشگر سنندجی تصریح می‌کند: دلیل در کانون توجه قرار گرفتن شهر سنندج این است که در اکثر مناطق کردستان امروزی، اردلان‌ها حکومت داشتند و با استقلال حکومت می‌کردند تا دوره هَلوخان که در این دوره به صفوی‌ها تمایل پیدا کردند و تا زمان شاه عباس مشکلی وجود نداشتند. بعد از شاه عباس که نوه او شاه صفی، پادشاه ایران شد، او بسیاری از شاهزاده‌های صفوی را به قتل رساند تا رقیبی نداشته باشد، یکی از قربانی‌ها فردی به اسم سرخاب بیگ بود که مادرش زرین‌کلاه‌خانم خواهر شاه‌عباس و پدرش خان احمد خان اردلان بود که به دستور شاه‌صفی کور شد.

احمدی آئین ادامه می‌دهد: خان احمد خان به دلیل اتفاقی که برای پسرش افتاد تا مدت‌ها به افسردگی شدیدی دچار شد، اما بعد از اینکه به سلامت قبلی خود بازگشت، علیه دولت صفوی قیام کرد و جنگ‌های بسیاری را انجام داد و در قلعه‌های چهارگانه اردلان کردستان در برابر سپاه صفوی ایستاد، اما شکست خورد. خان احمد خان بعد از شکست به موصل رفت.

وی اضافه می‌کند: سلیمان خان اردلان که پسرعموی خان احمد خان و در دربار صفوی بود، توانست شاه صفی را راضی کند که حکومت اردلان‌ها را به او بسپارند و از گماردن سردارهای صفوی به حکومت کردستان چشم‌پوشی کنند که اگر این اتفاق صورت نمی‌گرفت به احتمال زیاد کردستان هم مانند استان‌های دیگر همچون همدان و زنجان که زمانی کُردنشین بودند و به تدریج تغییر کردند و بافت کُردی خود را از دست دادند، این اتفاق هم برای استان کردستان دور از ذهن نبود.

این نویسنده می‌افزاید: هنگامی که سلیمان خان اردلان فرمان حکومت را به دست گرفت، شرط در دست گرفتن حکومت او این بود که چهار قلعه که اردلان‌ها حدود ۴۲۰ سال در آنها با استقلال حکومت می‌کردند از جمله قلعه زلم که امروزه در منطقه هورامان کردستان عراق قرار دارد و قلعه‌های مریوان، پالنگان و حسن آباد واقع در استان کردستان ایران را ویران کند که این کار را انجام داد.

سلیمان خان اردلان، مؤسس اولیه شهر سنندج

این پژوهشگر شهر سنندج می‌گوید: سلیمان خان پس از ویران کردن قلعه‌ها، سنندج امروزی را برای زندگی و حکومت خود انتخاب کرد که شهر سنندج در آن زمان ظاهراً روستای کوچکی بوده و شاید معبدی یا قلعه‌ای قدیمی در آن بوده، اما به طور کامل واضح نیست که آیا معبدی کهن بوده یا قلعه‌ای ساده، چون اسناد موثقی در این مورد وجود ندارد.

احمدی آئین می‌افزاید: طایفه‌ای به نام زرین کفش‌ها در این منطقه بوده‌اند که خود را نوادگان توس نوذر می‌دانستند و همان کوه توس نوذری که امروز در شهر سنندج وجود دارد به اعتقاد آنها جایگاه و شکارگاه توس نوذر پهلوان افسانه‌ای شاهنامه بوده است. توس نوذر در اصل جزو شاهزاده‌های کیانی بوده است و پسرعموی کیکاووس پادشاه و از نوادگان فریدون پادشاه کیانی بوده است. در آن زمان زرین کفش‌ها نوعی کفش به پا می‌کردند که نواری باریک طلایی یا گلی طلایی روی آن وجود داشت که به این دلیل به زرین کفش مشهور شدند.

وی خاطرنشان می‌کند: سلیمان خان اردلان چون قبلاً در اصفهان در دربار صفوی زندگی کرده بود و در آنجا شیوه و روش معماری بازار اصفهان را دیده بود، هنگامی که به شهر سنندج آمد همان شیوه ساخت بازار نقش جهان و فرم و شکل محله‌های اصفهان را پیاده کرد که این تاریخ، یعنی سال ۱۰۱۶ شمسی بوده به همین دلیل شیوه معماری خانه‌های سنندج بسیار تحت تأثیر معماری خانه‌های سنتی اصفهان قرار گرفت و سلیمان‌خان معمارهای را که با خود آورده بود متناسب با زیست و اقلیم کوهستانی سنندج، این معماری را بومی‌سازی کردند مثلاً عایق در برابر سرما و درب‌های کوچک‌تر.

این پژوهشگر تاریخ کردستان اضافه می‌کند: او در ابتدا چهار محله را برای این کار تأسیس کرد، اول محله قلعه بود که قلعه حکومتی در آنجا وجود داشت و امروزه محله سرتپوله تا مسجد جامع را شامل می‌شود. این محله دیواری بلند و برج‌های فراوان و چهار درب داشت که یک درب به بازار باز می‌شد، یک درب به سرتپوله باز می‌شد. درب دیگر به قلعه چهارلان باز می‌شد که به سمت شهر قلاچوالان امروزی در استان سلیمانیه باز می‌شده و به این نام خوانده می‌شد (البته در آن زمان شهر سلیمانیه وجود نداشته است) درب دیگر به بلوار کردستان امروز شهر سنندج باز می‌شده که به آن دروازه عبدالعظیم می‌گفتند.

احمدی آئین ادامه می‌دهد: در محله قلعه که قلعه در آن وجود داشته، به خانه‌های آن محله، خانه‌های داخل قلعه می‌گفتند. محله دیگری نیز به نام جورآباد وجود داشت که در ما بین خیابان شهدای فعلی و خیابان طالقانی وجود داشته است، محله دیگر محله قطارچیان بوده که محله خدمات حمل و نقل بوده چون شهر یک مرکز اقتصادی بوده است. در این محله صاحب خانه‌ها دارای حیواناتی مانند الاغ برای حمل و نقل بودند که قطارهایی از باربران را تشکیل می‌دادند و کاروان چی این قاطرها را هدایت می‌کرد که به آنها قطارچیان می‌گفتند. محله بعدی محله بازار بود که مربوط به تجار و کاروان سرادارها و صنعگترهایی همچون آهنگر، مسگر، خیاط، صراف و سایر مشاغل بود و اقلیت‌های دینی مانند مسیحی و یهودی در آن زندگی می‌کردند و در کنار بازار بودند.

وی می‌گوید: مرکزیت علم و دانش تا قبل از حمله مغول در نظامیه نیشابور، نظامیه بغداد و تعدادی دیگر از نظامیه‌ها بوده که حمله مغول‌ها باعث فروپاشی این نظامیه‌ها شد و عالمانی که جان سالم به در برده، ناچار به روستاهای دور دست پناه بردند. وقتی شهر سنندج برای اولین بار تأسیس شد تعداد قابل توجهی از این عالمان که در کوه‌های زاگرس بودند به آنجا مهاجرت کردند به همین دلیل شهر سنندج مرکزیت فرهنگی عمده‌ای پیدا کرد. در سنندج احترام ویژه‌ای برای علما قائل می‌شدند و مساجد و مدرسه‌های زیادی برای آنها ساخته شد. پس شهر سنندج که قبل‌تر مرکزیت سیاسی و اقتصادی را دارا بود، دارای مرکزیت فرهنگی هم شد.

این نویسنده سنندجی می‌افزاید: وقتی شهر سنندج تأسیس شد به عنوان یک اتفاق مهم در غرب ایران قلمداد شد و مدنیتی در غرب ایران شکل گرفت که منشأ بسیاری از حوادث سیاسی و مسائل اقتصادی و رویدادهای فرهنگی شد که اردلان‌ها تا سال یک هزار و ۲۸۴ قمری آن را حفظ کردند.

توسعه شهر سنندج توسط امان الله خان اردلان

احمدی آئین اظهار می‌کند: شهر سنندج در دوران سلیمان خان اردلان (سال ۱۰۱۶ هجری شمسی) تأسیس و رونق زیادی گرفت. امان الله خان اردلان نیز سال ۱۲۱۴ هجری قمری والی کردستان شد و شهر سنندج را بسیار گسترش داد. او دیوار قلعه را ترمیم کرد و چند عمارت بزرگ، حمام و خانه‌های زیادی را احداث کرد از جمله حمام خان، قسمتی از عمارت خسروآباد، عمارت دلگشا و دیوار شهر و قلعه را بازسازی کرد و شهر را تا حدود زیادی آباد کرد.

وی اضافه می‌کند: در سال ۱۲۸۴ قمری اردلان‌ها بعد از ۷۰۰ سال حکومت سقوط کردند که حدود ۲۳۶ سال از آن در شهر سنندج بوده و بقیه آن را در منطقه هورامان و قلعه‌های چهارگانه بوده‌اند.

این پژوهشگر تاریخ کردستان تصریح می‌کند: شهرداری سنندج چند سال پیش فراخوانی را برای روز شهر سنندج ارائه داد که با توجه به اینکه تاریخ تأسیس شهر سنندج در سی‌ام ذی‌القعده سال ۱۰۴۶ هجری قمری بوده و در این سال سلیمان خان اردلان شروع به تأسیس شهر سنندج کرده است، این تاریخ دقیقاً ششم اردیبهشت می‌شود که مصادف است با سال ۱۶۳۷ میلادی و ۱۰۱۶ شمسی؛ این تاریخ در کمیسیون فرهنگی شورای شهر و سازمان فرهنگی شهرداری و شورای فرهنگ عمومی استان کردستان تصویب و روز ششم اردیبهشت به عنوان روز شهر سنندج نامگذاری شد.

احمدی آئین می‌افزاید: اهمیت این روز به چند دلیل است اول اینکه روز تأسیس شهر سنندج که یک شهر تأثیرگذار در طول دوره حیات خود بوده جشن گرفته شود، دوم فرصتی برای جمع شدن و شادی مردم شهر باشد و سوم فاصله کمی با چهارصدمین سال تأسیس شهر سنندج داریم که امیدواریم شهرداری و شورای شهر سنندج برنامه و چشم انداز ۱۳ ساله‌ای برای چهارصدمین سال تأسیس شهر سنندج داشته و تا آن زمان مشکلات شهر را رفع کرده باشند.

وی تاکید می‌کند: همه مردم برای حفظ شهر باید تلاش کنند چون این شهر متعلق به همه ما و نسل‌های آینده است و امیدواریم که برای رفع مشکلاتی همچون کمبود زیرساخت‌ها در خدمات شهری، گردشگری، اتفاقات فرهنگی، ترافیک، دستفروش‌ها و وانت‌ها، ناهمواری معابر و خیابان‌ها، ساخت و سازهای بی رویه، ریختن زباله و مشکلات محیط زیستی و همچنین تردد سگ‌های ولگرد در این شهر چاره‌اندیشی شود.

به گزارش ایمنا، از ششم تا دوازدهم اردیبهشت به عنوان هفته فرهنگی شهر سنندج نامگذاری شده است و برنامه‌های متنوعی در طول مدت این یک هفته برگزار می‌شود.

گزارش از ویدا باغبانی، خبرنگار ایمنا

کد خبر 747714